Polis avukatın üstünü arayabilir mi sorusu, özellikle de güvenlik bölümünde çalışan polis memurlarının merak ettiği sorulardan biridir. Günümüzde genellikle insanların yoğunlukta olduğu ve korunması gereken yerlerde geçiş kontrolleri olur. X-ray gibi özel sistemlerle yapılan bu kontrollerde bazen normalin dışında bir durum ortaya çıkabilir. Peki bu durum bir avukatta olsa, diğer sivillerde olduğu gibi polis avukatın üstünü arayabilir mi?
Avukatın Üst Araması
Avukatın üst araması ile ilgili olan kanunlarda şu şekilde bahsediliyor. “Suç oluşturan bir eylem sebebi ile herhangi bir avukat, Ağır Ceza Mahkemesi’nin hüküm salahiyetine girmediği sürece üzerinde taharri yani arama yapılamaz.” PVSK’nın 4/A maddesinde istisnasız herkesi durdurma yetkisine sahip olan polisin arama ve durdurma yetkileri açıklanmaktadır. Bu maddeye göre durdurma ve arama yetkisinin uygulanabilmesi için umma düzeyinde makul şüphenin bulunması gerekir.
Ayrıca, şüpheli bir durum olmadan veya keyfilik yaratacak şekilde avukat durdurulamaz. Kişi kolluk görevini yaparken, durdurduğu kişiye ilk olarak kendisinin kolluk görevini yerine getirdiğine dair belgeyi göstermelidir. Ardından durdurduğu kişiye kendisini neden durdurduğu hakkında açık ve öz bir şekilde bilgi vermelidir. Kolluk görevini yapan kişi bu adımları tamamladıktan sonra kimlik veya bulundurması gereken belgeleri durdurduğu kişiden isteyebilir.
Kolluğun kişileri durdurma yetkisini kullanabilmesi için izlenimlerine ve tecrübesine dayanarak, durduracağı kişinin suç işleyeceğine dair bir şüphe göstereceğini sezmesi gerekir. Gözlemlerine göre kişinin tehlike yarattığını, silahlı olduğunu veya bunun gibi bir sebebi olduğunu belirtmesi önemlidir.
Kolluk Kuvvetleri Kimlere Müdahale Edebilir?
PVSK’ya göre kolluğun müdahale ettiği kişinin aracında silah veya başka bir tehlikeli madde bulunduğuna dair yeterli şüphe varsa, polis kendilerine veya başkalarına zarar vermemek için gerekli adımları atabilir. Ayrıca Adli ve Önleyici Arama Yönetmeliği’nin 27. maddesine göre, toplumun ya da kişilerin can ve mal varlığına yönelik mevcut veya olası bir tehlikeyi engellemek amacıyla araç ve kişilerde arama yapılabilir. Mahkemeler gibi kamu hizmetine tahsis edilmiş binalarda polisin arama yetkilerini incelediğimizde, Hâkim önleyici arama kararının uygulanmadığı haller başlığı altında Adli ve Önleyici Arama Yönetmeliği’nin 25. maddesi aşağıdakileri gerektirmektedir.
“Kamu hizmeti için devlet aracılığıyla ayrılan yapı ve çeşitli kuruluşlara erişimin muayyen kurallara tabi olduğu durumlarda, kolluk kuvvetleri tarafından önleyici taharri de yapılabilir.” Bu konuda polis, önleyici arama kararı almadan halka tahsis edilmiş binalarda arama yapabilir.
News
